Ark. Nezih AYTAÇLAR danışmanlığında

Unesco Dünya Kültür Mirası

GORDİON ANTİK KENTİ
&
Afyon Ulu Camii – Sivrihisar Ulu Camii
(Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi “Ahşap Hipostil Camiileri” seri mirası kapsamında)

TUR PROGRAMI

09 Aralık 2023, Cumartesi: İZMİR > AFYON – ULUCAMİİ – MÜZE
Sabah erkenden yola çıkmak için, saat: 07.00‘de Karşıyaka/ Bostanlı İskelesi yönündeki Tramvay durağı arkasında, 07.30‘da Alsancak / Lozan Meydanı’nda buluşarak Afyon’a hareket ediyoruz. Yolda verebileceğimiz küçük molalar sonrasında Afyon’a ulaşıyoruz. Öğlende Afyon mutfağının lezzetleri ile ünlü kaymaklı ekmek kadayıfının tadına bakıyoruz. Yemekten sonra Afyon Turuna başlıyoruz. Göreceğimiz başlıca yerler;

UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesine yeni alınan ahşap direkli camilerimizden AFYON ULU CAMİİ (Selçuklu dönemi ahşap direkli camilerinin Beyşehir Eşrefoğlu Camisinden sonra en iyi korunmuş örneği),

Konya Mevlevîhânesi’nden sonra, Anadolu’daki en önemli mevlevîhane olarak kabul edilen, özellikle 16’ncı yüzyılda Hz. Mevlânâ’nın yedinci kuşak torunlarından Sultan Dîvânî zamanında önemli bir merkez olan Afyonkarahisar Mevlevîhânesi ileTürbesi,

Çini mihrabı ve sıra dışı renkli mimberiyle Mısri Camii yolumuz üstündeki önemli duraklar…

Büyük Taarruzʼun komuta merkezi olmuş Afyon’da Zafer Müzesini ve heykeltraş Krippelʼin eseri, 5,5 m. yüksekliğindeki Utku (Zafer) Anıtıʼnı ziyaret ederken, Afyon’un tarihimizdeki önemini vurguluyor ve Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanan son cephesi ile şehitlerimizi anıyoruz…

Afyon’un iyi korunmuş eski evlerini göreceğimiz mahallelerde geziniyoruz…

Sıra 2023 Yılında yeni binasına taşınan Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesine gelince, orada bizi cam bir fanus içinde sergilenen Kybele Heykeli bekliyor!. Türkiye’den 1960’lı yıllarda kaçırılan, uzun müzakereler sonucunda 13 Aralık 2020’de ABD’den Türkiye’ye getirilen heykel, 24 Aralık 2021’de Afyonkarahisar’a geri döndü. Yıllar sonra ait olduğu topraklarda, özel bölmedeki cam fanusta sergileniyor.

Farklı dönemlere ait yaklaşık 49 bin 572 kayıtlı eser bulunan bu görkemli müzede, 3 bin 600 eser ziyaretçilerini bekliyor. Phrygia buluntuları, Apameia lahdi, Herakles heykeli gibi çok sayıda mermer eser, Kybele inancı ve yerel kültürlerin izleri, Tahtacı Tümülüsüʼnün boyalı ahşap aksamı, “kapıtaşı” olarak adlandırılan yerel mezar stellerinin yanısıra, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden İslam kültürünü yansıtan çok nadide eserler de var. Canlandırmalar, realistik mankenler ve multimedya ile desteklenen müzenin teşhiri oldukça etkileyici…

Afyon Kalesinin eteklerindeki bu güzel Anadolu kentinde görülecek çok şey var ama otele geç kalmak istemiyoruz. Çünkü buraya kadar gelip de termal keyfi yapmadan dönmek istemiyoruz. Sonrası akşam yemeği ve konaklama…

10 Aralık 2023, Pazar: GORDİON – SİVRİHİSAR / ULU CAMİİ > İZMİR’E DÖNÜŞ
Erken sabah kahvaltısından sonra otelden ayrılıyoruz. Günümüzü GORDİON Antik kentine ve SİVRİHİSAR’a ayırmak istiyoruz.

Ankara’nın Polatlı ilçesinde yer alan Friglerin başkenti olan GORDİON ANTİK KENTİ, daha çok yeni, 18 Eylül 2023 Pazartesi günü UNESCO Dünya Mirası Listesine kaydedildi. Bölge erken Tunç Çağı’ndan, Orta Çağa uzanan uzun bir yerleşim geçmişine sahip. İ.Ö. 1700’lerde Hitit egemenliğine girmiş. Ancak esas olarak İ.Ö. 12. yüzyılda bölgeye gelen Frig’lerin ilk siyasi ve kültürel başkenti olmasıyla ön plana çıkıyor.
.
Gordion Antik Kenti’nde görebileceğimiz yerler; öncelikle Gordion Müzesi, çakıltaşı mozaikler, Kayabaşı mozaiği, Galat mezarı, kentin ana giriş kapısı, saray bölgesi, güney kapısını sayabiliriz. Evlerin sadece temelleri günümüze kadar ulaşmış. En önemli buluntular ise soylular ve Frig krallarının gömüldüğü “Tümülüs” isimli tepecikler. Antik kentte yığma tepe şeklindeki bu anıt mezarlardan 128 adet bulunuyor. Orta Anadolu’da başka hiçbir yerde bu kadar fazla tümülüs yok.

Frig kraliyetinin ve diğer elitlerin mezarları olan Tümülüslerin en yükseğinin çapı 300 m, yüksekliği ise 53 m. Midas ya da babası Gordios için yapıldığı düşünülüyor. Lidyalılar tarafından Sardes Antik Kenti civarında yapılan Alyattes Tümülüsü’nden sonra Anadolu’daki en büyük ikinci Tümülüs.. İçinde MÖ 740 civarına tarihlenen sağlam bir ahşap mezar odasını bulundu. Bu mezar, dünyanın ayakta kalan en eski ahşap yapısı ve bu nedenle başlı başına eşsiz bir kültür varlığı…

Saray alanındaki yapıların birinde bulunan çakıl taşı mozaik taban döşemesi ise Antik Çağ’da bilinen bu tip zemin döşemesinin en eski örneğini teşkil ediyor ve bu bezemeci döşeme tarzının ilk kez Frigler tarafından icat edildiğini gösteriyor. M.Ö 9. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen bu mozaikleri Gordion Müzesi’nde göreceğiz.

Gordion Müzesi’nde Büyük Tümülüs’ten (Midas Tümülüsü) çıkan fibulalar, kaseler, yazıtlar ve süsleme tuğlalar da sergileniyor. Müzede ayrıca Eski Tunç Çağı, Orta Tunç Çağı, Geç Tunç Çağı, Erken Frig Çağı, Erken Demir Çağı, Geç Frig Çağı, Lidya, Helenistik ve Roma dönemine ait eserler de yer alıyor.

Gordion Antik Kenti ülkemizin önemli değerlerinden biri. Keşfetmekten çok keyif alacağımıza kuşku yok.

Gordion gezimizi tamamlayınca, SİVRİHİSAR’a gidiyoruz. Bu ilçeyi Selçuklu’lar Camii, han, hamam, medrese gibi yapılarla donatmışlar. Ünlü mizah ustası Nasreddin Hoca’nın doğum yeri de Sivrihisar’dır.

Sivrihisar tarihi mirasını korumaya özen gösteren bir ilçemiz. Gezip keşfedilecek pek çok yer var. Bunlardan bazılarını sayacak olursak; Açık Hava Heykel Müzesi, Tarihi Ermeni Kilisesi Surp Yerortutyun, Nasreddin Hoca Anıt Mezarı, Kilim Müzesi, Kurşunlu Camii, Seyyid Şeyh Mahmud Süzani Külliyesi, Mescitler, arastalar, tarihi evler, konaklar, hamamlar, parklar… Ne kadarını gezebileceğimiz ise zamana bağlı…

Mutlaka göreceğimiz en önemli mimari yapı ULU CAMİ olacak. 1274 yılında Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin müritlerinden Emineddin Mikail tarafından yaptırıldığı bilinen bu yapı, 67 direği ile Türkiye’nin en büyük ahşap direkli camisidir. Bu muhteşem camii de Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi “Ahşap Hipostil Camiileri” seri mirası kapsamında 19 Eylül 2023 Salı günü UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesine girdi.

Sivrihisar, mimari mirasının yan ısıra, Nasreddin Hoca’nın hem doğumuna hem de ölümüne tanıklık eden topraklar olması bakımından da önemlidir. UNESCO, 1996 yılını Nasreddin Hoca Yılı olarak ilan etmişti. Çeşitli etkinlikler, özel yayım ya da dergilerin özel sayılarıyla kutlanan yıl kapsamında, ülkemizde sempozyumlar düzenlenmişti.

Gezilerimizi tamamlayınca İzmir’e hareket ediyoruz. Yolculuğumuz bira uzun sürse de İzmir’e geri dönerken, “iyi ki” demekten kendimizi alamıyoruz…